(Իրապատում հեքիաթ)
«Թռչունը, մորս լուսանկարի շրջանակին նստած, ննջում էր: Չգիտեմ ինչու, մոտեցա, ձեռքս մեկնեցի: Առանց վախենալու իջավ ափիս մեջ: «Մորս հոգին է»,- մտածեցի: Սիրտս սեղմվեց կարոտից, աչքերս լցվեցին: Շրջվեցի, որպեսզի թաքցնեմ հուզմունքս»:
Հովիկ Վարդումյան, «Թռչունը»
Աշխատանքից վերադարձավ ամեն օրվա տրամադրությամբ՝ հիմա կբացեմ տան դուռն ու կբախվեմ խելագարեցնող անշարժությանը:
Խոհանոցի սեղանին պարպեց ձեռքի տոպրակների պարունակությունը՝ սովորության բերումով գնված մթերքն ու կենցաղային պարագաները: Աչքն ընկավ սառնարանի վրա գոյացած սև հետքին, որն առավոտյան հաստատ չէր եղել: Մոտեցավ ու տարակուսեց՝ թռչո՞ւն կա տանը:
Բայց ո՞նց, բարձրահարկ շենքի փակ բնակարանում ի՞նչ գործ ունի թռչունը, ո՞ր ծակից է ներխուժել:
Զննեց տան բոլոր անկյունները, լուսամուտների փեղկերը. կասկածելի ոչինչ չնկատեց:
Ամբողջ գիշեր անհանգիստ էր. իսկ եթե թռչուն չէ՞, այլ մուկ կամ առնե՞տ: Ո՞նց հասկանա, թե ով է իր տան անկոչ հյուրը: Իր կարծիքով գտավ ելքը: Հաջորդ օրն աշխատանքի գնալուց առաջ միացրեց ձայնագրիչը, խոհանոցի սեղանին դրեց հում մսակտոր և ցորեն շաղ տվեց:
Երեկոյան վերադարձավ ու տեսավ, որ մսակտորը տեղում է, իսկ ցորենի յոթ հատիկներից երկուսն անհետացել են: Միացրեց ձայնագրիչը: Մի քանի րոպե ձգված անորոշ խշշոցից հետո սենյակը լցվեց ճնճղուկի կենսուրախ ճռվողյունով:
-Հա՜, լավ է, որ թռչուն ես և ոչ՝ մուկ ու առնետ: Բայց տանս մեջ հետքեր թողնե՞լդ որն է: Չգիտե՞ս, որ զզվող եմ, համ էլ ժամանակ ու սիրտ չունեմ ինչ-որ մեկի հետքերը մաքրելու: Մյուս անգամ քեզ ավելի կոռեկտ կպահես, թե չէ անկարգություններդ չեմ ների, քեզ լրիվ տանտեր ես զգում:
Մտավ նջջասենյակ, աչքն ընկավ մոր սրբապատկերին. տեղաշարժված էր: Իսկ գետնին թափթփված էին զգեստապահարանի գլխին դրված ծրարները. մոր ձեռքով գրված պահպանիչ աղոթքներն էին դրանց մեջ՝ տասնամյակներ առաջ երկրից արտագաղթած որդու անվան հիշատակությամբ: Վերջերս էր հայտնաբերել ու մի քիչ վիրավորվել, որ իր անունն այնտեղ չէր գտել, բայց դե սովոր էր. այդպիսի՞ բաների էր դիմացել:
-Չէ՜, դու քեզ լրիվ տանտիրոջ պես ես պահում: Լիարժե՛ք տանտիրոջ: Ո՞նց վարվեմ քեզ հետ, հը՞:
Անհասցե երկխոսությունն ստիպված էր ընդհատել. «Skype-թերապիայի» ժամն էր, եղբայրն էր հայտնվել համակարգչի էկրանին:
-Բարև՛:
-Բարև՛, ո՞նց ես:
-Նորմալ: Դո՞ւ:
-Քեզ նման:
-Ո՞նց անցավ օրդ, ընկերոջդ հետ լեզու գտա՞ր:
-Ընկերս ո՞վ է:
-Տիգրանը: Մամայի քառասունքին իրեն ասպետավարի էր պահում, շատ հավանեցի: Լավ կանես՝ հետն ամուսնանաս: Քեզ չի կարելի մենակ մնալ: Մաման չկա, ես հեռվում եմ: Ավելի լավ ընտրությո՞ւն պիտի անես:
-Արդեն արել եմ:
-Լո՞ւրջ:
-Ըհը՛: Տիգրանը երկու տարվա մեր ծանոթությունից հետո հանկարծ նկատել է, որ աչքերիս սուրմա եմ քսում ու դրանից կարգին հուզվել է: Հայտարարում է, որ իր կողքի կինն աչքերը չպիտի ներկի:
-Հետո՞:
-Հետո ես ընտրություն կատարեցի Տիգրանի և սուրմայի միջև ու ընտրեցի սուրման:
-Ինչ էլ սիրտ ունես քեզ ու ուրիշներին դաղելու:
-Հա՜, հենց էդ ուրիշներից էլ սովորել եմ: Ուսուցիչներս լավն են եղել, հզո՛ր մանկավարժներ:
-Գիտե՞ս, ամեն անգամ որ մամային զանգում էի, ասում էր. «Տղա՛ ջան, երանի թռչուն դառնամ, թռչեմ-գամ էդ քո երկիրը, մի քանի րոպե աչքովս տեսնեմ՝ ոնց ես ապրում, ու էլի տուն վերադառնամ»:
-Էդպիսի բա՞ն էր ասում:
-Հա՛, ամեն անգամ խոսելուց էդպես էր ասում: Չկարողացա վիզայի հարց լուծել, գար-տեսներ իմ կյանքը:
-Երկնքից կտեսնի, դարդ մի՛ արա:
-Եսի՛մ: Նրա մահից հետո մեր քաղաքում թռչուններն աչքիս շատացել են: Բոլորի մեջ իրեն եմ փնտրում:
-Ա՛յ տղա, հո դու Հովիկ Վարդումյանը չե՞ս:
-Հովիկ Վարդումյանն ո՞վ է:
-Գրող է:
-Դե՜, ես ո՜ւր, գրողն ո՜ւր: Տանից մեկը գրողների հետ ընկերություն կանի:
-Լա՛վ, ավարտենք «Skype-թերապիան», համարենք՝ էսօր էլ փարատեցիր մենությունս: Գնամ խոհանոց. մեղրաջուր խմելուս ժամն է: Ասում են՝ ժամը չպետք է խախտես:
-Մեղրաջուրն ինչի՞ ես խմում:
-Խմում եմ, որ ուղեղս չարտագաղթի:
-Էդ բառը մոտս էլ չասես: Մենակ լսելուց կոկորդս սեղմվում է, օդը չի հերիքում:
-Հասկանում եմ, արտագաղթի մեծ վարպետ ես, բայց ոնց տեսնում եմ՝ մաման որոշել է քեզ գերազանցել:
